سخنان آیت الله فاضل لنکرانی در جمع طلاب مشهد

آیت الله فاضل لنکرانی در جمع طلاب مشهدحاظرشده وبا آنان دیدار وگفتگو کردند.

به گزارش پایگاه خبری رهپویان قم به نقل از  اداره کل روابط عمومی مرکز فقهی ائمه اطهار قم

سخنان آیت الله فاضل لنکرانی در جمع طلاب مشهد درمرکز فقهی مشهد۲۰ اردیبهشت۹۷
بسم الله الرحمن الرحیم
دروس حوزوی و اشتغال به مباحث علمی حوزه، خصوصاً وقتی که به مرحله‌ی پایه ششم و هفتم به بعد می‌رسد، خودش یکی از نقاط عطف زندگی علمی طلبه است، یعنی تا قبل از پایه ششم به نظر من طلبه در یک فضایی سیر می‌کند، اما وقتی به این دوره می‌رسد فضا کاملاً تغییر می‌کند یا از مقدمه به ذی المقدمه رسیده که آن هم جزئی از ذی المقدمه است، تلاش باید خیلی وسیع‌تر بشود، انگیزه باید خیلی قوی‌تر بشود، باید با همت بیشتر و تلاش بیشتر کار بشود.
من عرض کنم تجربه‌ای که خودم دارم خدمت شما برادران بزرگوار منتقل کنم واقعاً وقتی طلبه به رسائل و مکاسب و … می‌رسد باید دو برابر گذشته کار کند برای اینکه میدان وسیع‌تر شده، ادبیات و منطق و معانی بیان و اینها خودش یک میدان محدودی دارد، یک افق محدودی دارد، زاویه دید محدودی دارد، آنجا انتظار نیست که ما بگوئیم یک طلبه باید متخصص در ادبیات بشود، گرچه تخصص هم خودش خیلی خوب است باید به اندازه‌ای باشد بتواند به این میدان که وارد می‌شود کاملاً استفاده کند. خودتان را چه در این مجموعه‌ی مرکز فقهی ان شاء الله حضور داشته باشید و چه در مجموعه‌های دیگر حوزه به عنوان یک کسی که این راه را هم طی کرده و هم تجربه آموزشی فراوان دارد عرض می‌کنم، باید خودتان را آماده کنید برای یک میدان وسیع علمی، فکر نکنید به اندازه‌ی گذشته کار کنیم یا بگوئید ما کارهایمان را کردیم و بارمان را بستیم، یک کمی هم دستی بر فقه و اصول پیدا کنیم و تمام شود، این شما را به نتیجه نمی‌رساند.
مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام که از سال ۷۶ در قم آغاز شد و بحمدالله در مشهد، در افغانستان و نقاط دیگر هم شعبه داریم اساسش بر این است که برای این میدان برنامه‌ریزی کنیم، بالأخره شما می‌گوئید من می‌خواهم مکاسب بخوانم، رسائل بخوانم، میدان خیلی وسیع است، شما چه برنامه ای برای این میدان دارید، اولاً بدون برنامه نمی‌شود کار کنید، چه در اینجا، چه جای دیگر، چه در دروس آزاد حوزه باشید بدون برنامه طلبه به جایی نمی‌رسد لااقل باید برای خودتان مدیریت کنید، یک برنامه‌ای تنظیم کنید. محتوای این برنامه اینست که شما آن راه فقهی و اجتهادی که بزرگان ما مثل مرحوم شیخ انصاری، مثل مرحوم آخوند خراسانی طی کردند این راه را یاد بگیریم، ما دنبال فتوای آنها نیستیم، مورد ابتلای ما نیست، روی قول به اینکه تقلید از میت جایز نیست ولی آنچه برای ما از هزاران فتوای آنها مؤثرتر است راه و روش اجتهادی‌ شیخ، آخوند است و بعد از اینها مثل مرحوم محقق اصفهانی، مرحوم محقق نائینی، مرحوم محقق عراقی تا برسیم به مرحوم امام رضوان اله تعالی علیه، مرحوم آیت الله خوئی قدس سره و بزرگان معاصر، راه را باید یاد بگیریم، پای درس هر استادی نشستید در هر جا، در گوشه‌ی ذهن‌تان این باشد که چطور استاد یا چطور صاحب این کتاب از این مطلب به این نکته رسید، چه راهی را طی کرد؟ با قرآن چطوری برخورد کرد؟ چگونه وارد استدلال به قرآن شد؟ با روایات چطور برخورد کرد، با کلمات قدما چطور برخورد کرد، با اجماع چطور برخورد کرد؟ عقل را در این مسئله به میدان آورد یا به میدان نیاورد؟
عقلا را به میدان آورد یا نیاورد؟ اینها مسائل خیلی مهمی است، اگر می‌خواهید یک مجتهد آگاه به زمان بشوید راه این است که باید با برنامه باشد، باید صاحب نظر باشید، شما نمی‌خواهید که یک اطلاع اجمالی بر مکاسب پیدا کنید، اگر می‌خواهید اطلاع اجمالی پیدا کنید یک شرح فارسی مکاسب را می‌توانید بگیرید بررسی کنید و تمام شود. اینهایی که می‌گویند مکاسب چه فایده دارد؟ مال ۱۵۰ سال پیش است اینها نه مکاسب را فهمیدند، نه دوران زمان ما را فهمیدند، نمی‌دانند یعنی چه؟ مکاسب یعنی اینکه یک فقیه با قرآن در استنباط چطور باید برخورد کند؟ مکاسب یعنی یک فقیه با عقل در استنباط چطور باید برخورد کند، در تعارض روایات چطور برخورد کند؟ به کلمات قدما تا چه اندازه اهمیت بدهد، به مخالفت آنها تا چه اندازه اهمیت بدهد، این معنای مکاسب است.
رسائل که واقعاً به یک معنا مهم‌تر از کتاب کفایه است و کسی با خواندن کفایه مستغنی از رسائل مرحوم شیخ نمی‌شود، رسائل مشحون از استوانه‌ها و عمودها و پایه‌های اجتهادی است، آنهایی که می‌گویند رسائل فایده ندارند اینها بیایند ما عبارات رسائل را برایشان بگذاریم ببینیم بلدند معنا کنند یا می‌فهمند؟ من از آن کسی که مدعی این مسائل در زمان ما هست، یک سؤال بسیار بسیار ساده از بحث حجیت خبر واحد پرسیدم نتوانست جواب بدهد، در مرکز فقهی ما با چند نفر از اساتید نشستی برایشان گذاشتم آن اساتید گفتند این رسائل را نفهمیده، آقا مدعی است که من یک اصول جدید نوشتم به جای رسائل.
بنابراین ذهن تان را محکم کنید به این وسوسه‌ها گوش ندهید، ببینید بزرگانی که این راه را طی کردند، امام که یکی از بزرگ‌ترین فقهای دوران معاصر است یکی از پرابتکارترین فقهای زمان ماست اگر از امام بپرسیم که مکاسب را کنار بگذاریم، چه برخوردی می‌کرد.
این داستان را حتماً شنیدید؛ گفتند از امام پرسیده بودند که شما در فلسفه تبحر دارید، در تفسیر و فقه و عرفان تبحر دارید مشکل‌ترین علوم چیست؟ فرموده بودند فقه. امام که این همه در عرفان و فلسفه حرف اول را می‌زد. مرحوم حاج شیخ مهدی حائری یزدی وقتی امام در نجف بوده نامه‌ای به ایشان می‌نویسد یک سؤال فلسفی می‌کند در ذیلش می‌نویسد اقا اگر غیر از شما را احتمال می‌دادم کس دیگری بتواند جواب این سؤال را بدهد مزاحم شما نمی‌شدم، خیلی در فلسفه قوی بوده ولی همین امام وقتی از ایشان سؤال می‌کنند که کدام یک از علوم مهم‌تر است؟ می‌فرمایند فقه. سؤال کننده به امام عرض می‌کند که ما فقه را خواندیم فقه چیزی را ندارد؟ فرموده یا نخواندی یا نفهمیدی!
شما ببینید همین مکاسب شیخ وقتی دست امام می‌آید پنج جلد قطور ۷۰۰ صفحه‌ای می‌شود که هر صفحه‌ای را آدم بخواهد شرح کند نیاز به یک زمان طولانی دارم من خودم بحث خارج بیع را فقط گفتم نُه سال طول کشید ولی چهار پنج سال دیگر نیاز دارد که تمام شود. برادران، مسائل جدید زمان ما، اگر بخواهید در آینده از عهده این مسائل بربیائید، هوا گرم است و شما هم اضطراب برای امتحان دارید می‌دانم خیلی‌هایتان هم حوصله گوش دادن به این حرفها ندارید و طبیعی هم هست، ولی این را در ذهن شریفتان بسپارید مسائل جدید مهم زمان ما که ده‌ها هزار مسئله است نه یکی دو مسئله! این راهش اینست که شما این علوم را قوی بخوانید، مکاسب را قوی بخوانید، رسائل را قوی بخوانید، کفایه را قوی بخوانید، آن وقت به این عرض من خواهید رسید.
من امیدوارم در این دوره‌ی جدیدی که در مرکز فقهی که بحمداله خدا را شاکریم مرکز فقهی ما در قم امروز یکی از مهم‌ترین مراکزی است که مورد توجه بزرگان و اساتید است، مرکز فقهی مشهد هم همینطور است، من وقتی با اساتید مشهد صحبت می‌کنم چهره‌های بسیار مستعد، پرکار در این مرکز هستند امروز این مرکز فقهی دهها مدرس درجه یک سطوح عالی اینجا تدریس می کنند این از برکت صاحب این قبر شریف علی بن موسی بن الرضا علیه السلام است امیدوارم این مرکز و سایر مراکزی که بحمدالله در مشهد هست و اینها دارند در مسائل فقه و فقاهت کار میکنند بتوانند با برنامه‌ی قوی، من همیشه به آقایان می‌گویم که ما هر سال باید در برنامه آموزشی تجدید نظر کنیم و یک ایده‌ها و روش‌های جداب‌تر و قوی‌تر به میدان بیائیم، امیدوارم ان شاءاله آنهایی که در این مرکز خواهند آمد و موفق در این امتحان خواهند شد این مرکز بتواند دِین خودش را به اسلام و آنچه که امام زمان علیه السلام از ما می‌خواهد ان شاء الله ادا کند.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته